Dom Zdrowie i Uroda TRENING RADOŚCI ŻYCIA – Psychologia

TRENING RADOŚCI ŻYCIA – Psychologia

14 min odczyt
Możliwość komentowania TRENING RADOŚCI ŻYCIA – Psychologia została wyłączona
0
1,355

Empatia i radość życia są ze sobą ściśle związane. Głębokie i intensywne doznanie radości często, a może nawet zawsze wiąże się z doświadczeniem głębokiego i intensywnego kontaktu z drugim człowiekiem. Dlatego trenując radość życia, jednocześnie wzmacniamy naszą zdolność do empatii.

Myśl, że moglibyśmy ćwiczyć się w radości życia, jest obca naszej kulturze. Tb ciekawe, bo z drugiej strony cala nasza zachodnia cywilizacja jest dowodem na to, ile można osiągnąć, jeśli się coś uparcie ćwiczy. Ta właśnie okoliczność sprawa jednak, że nasze dzieci są od początku mentalnie sterowane w określonym kierunku. Już w przedszkolu konfrontuje się je z testami, wymaga odpowiednich zdolności językowych, a potem zaczyna uczyć liczb. Niestety, nikt nie uczy ich równie ważnych rzeczy: jak można zrozumieć drugiego człowieka, jak można zrozumieć siebie ? Czym różnią się uczucia empatyczne od pragnień wynikających z własnych potrzeb i świadomości własnych granic? Jak świadomość ciała, zdolność do koncentracji, bliskość oraz umiejętność bycia tu i teraz wiążą się z radością życia? Nie uczymy naszych dzieci tych umiejętności, ponieważ taka wiedza jest wciąż bardzo rzadkim zjawiskiem w naszej kulturze.

GDZIE SZUKAĆ SWOJEJ PEŁNI

Psychologia
Psychologia

Nasze poszukiwania zawodowe doprowadziły nas do pytania: jak człowiek może osiągnąć stan, w którym jest całkowicie pogodzony ze sobą i pozostaje blisko swojej istoty? Bo tylko ktoś, kto wewnętrznie polega na sobie i odnajduje w sobie spokój, jest w stanie stworzyć głębokie relacje z innymi. W istocie chodzi o to, że wewnętrzne poleganie na sobie i prawdziwe zrozumienie mogą powstać jedynie wtedy, gdy wyczuwamy swoją pełnię, a potem z głębi tego doświadczenia wchodzimy w relacje z innymi. Nie jest łatwo wprowadzić ten przepis w życie, ponieważ doświadczenie pokazuje, że straciliśmy zdolność odnajdywania swojej pełni. Aby przybliżyć nieco tę kwestię, przedstawiamy pełnię człowieka jako syntezę pięciu obszarów: ciała, oddechu, serca (empatycznych uczuć), kreatywności i świadomości. Tych pięć obszarów – a właściwie świadomość, że istnieją i łączą się ze sobą – tworzy człowieka. Albo mówiąc inaczej: można stać się w pełni człowiekiem, jeśli harmonijnie połączy się je w sobie. Niemal nikt z nas nie ma jednak subtelnej i głębokiej znajomości tych obszarów. My, dorośli, okopaliśmy się w jednej części swojej istoty i zamknięci w ograniczonej perspektywie, zmuszamy nasze dzieci do tego samego.

Ktoś mógłby jednak powiedzieć, że to nieprawda. Już w szkole podstawowej zapoznaje się uczniów z różnymi naturalnymi kompetencjami: na lekcjach wychowania fizycznego uczy się oddychania i kontaktu z ciałem; podczas prac grupowych porusza się serca i uczucia, a na lekcjach plastyki pobudza kreatywność. Tak, to wszystko się zgadza. Jednak tego rodzaju nauka nie ma głębi i klarowności. W szkole, a także w różnych obszarach pozaszkolnych nauka i ćwiczenia są skierowane przede wszystkim na rozwój indywidualnego ja. Z pewnością empatia jest także elementem nauki szkolnej, tylko że nasza kultura nie dysponuje wystarczającą wiedzą na jej temat. Wciąż niewielu z nas potrafi odnaleźć różnicę między wyznaczaniem własnych granic a realizowaniem siebie albo wie, co to znaczy wczuć się w siebie i wewnętrznie polegać na sobie. Nie zdajemy sobie także sprawy, że nasze serce (empatyczne uczucia) można ćwiczyć – i to ze znakomitym skutkiem. Zdajemy się także nie wiedzieć, że umiejętności przyswajane na lekcjach szkolnych, takie jak logiczne myślenie, pamięć, koncentracja czy rozwiązywanie zadań, stanowią tylko ułamek możliwości, jakie ma ludzka świadomość. Na przykład niewiele wiemy o znaczeniu i korzyściach płynących z relaksu: jak można wykorzystywać przerwy między lekcjami, żeby wytrzeć swoją wewnętrzną tablicę z różnych treści, które nieustannie bombardują nasz umysł. Takie chwile odprężenia pozwalają stworzyć otwartość, która uspokaja i dodaje sił. Dziecko w pierwszych miesiącach swojego życia jest całkowicie zanurzone w swojej pełni, a jego przeżywanie stanowi całość niepodzieloną na kawałki. Tb właśnie dlatego tak bardzo porusza nas kontakt z noworodkiem. Wraz z nauką mowy dziecko uczy się dzielić świat na części, co jest wielką siłą, ale także pewnym kosztem. Język dzieli świat dziecka na kawałki. Elementem tego procesu jest w naszej kulturze faworyzowanie zdolności czysto intelektualnych, przez co systematycznie zaniedbuje się inne części ludzkiego potencjału. Możemy jednak łagodzić skutki tego podziału, wspierając dzieci w rozwijaniu wrodzonej kompetencji do bycia pełnią. Wszyscy mamy ciało, które możemy poczuć. Wszyscy oddychamy. Każdy z nas może kogoś polubić i ma wrodzoną potrzebę przynależności i związku. Rodzimy się ze zdolnością do spontanicznej kreatywności, która wyraża się w nieprzerwanym ciągu marzeń, snów, myśli i opowieści. I wszyscy mamy świadomość, która potrafi być klarowna, czujna, skoncentrowana i rozumiejąca.

MĄDROŚĆ SERCA

Przedstawiony pentagram ilustruje pięć wrodzonych kompetencji. Jego centrum to mądrość serca. Strzałki skierowane do centrum symbolizują procesy zagłębiania się w siebie i budowania kontaktu ze sobą. Natomiast strzałki skierowane na zewnątrz pokazują empatyczny ruch w stronę świata. Głębia, intensywność i precyzja tego ruchu zależą od tego, jak dobrze znamy i odczuwamy samych siebie.

Trening tych pięciu ludzkich kompetencji nie jest powrotem do dzieciństwa. Ma on tylko pokazać, że zwykły i często mozolny sposób stawania się człowiekiem dorosłym, który znamy z naszego życia, nie jest jedynym możliwym. Potencjały osoby dorosłej i dziecka mogą istnieć równolegle w jednym człowieku. Można pogodzić ze sobą dojrzałą zdolność do długotrwałej koncentracji z dziecięcą umiejętnością zanurzenia się w czymś bez reszty; można pogodzić poczucie odpowiedzialności ze zdolnością do postrzegania siebie i innych jako pełni. Ale wszystko to wymaga ćwiczenia i treningu. Kilkanaście lat temu rozpoczęliśmy program ćwiczeń z grupą 12 dzieci. Thvało to kilka lat. Wszystkie ćwiczenia zmierzały do odnalezienia poczucia własnego ciała, oddechu, empatycznych uczuć i własnej świadomości. Kilka lat po zakończeniu eksperymentu przeprowadziliśmy ankietę wśród uczestników. Każdy z nich wyznał, że praktykuje jedno lub dwa ćwiczenia z naszego programu. Dla niektórych najbardziej przydatne okazało się odnajdywanie wewnętrznej równowagi za pomocą oddechu, dla innych największą wartość miało koncentrowanie się na empatycznych uczuciach skierowanych do świata. Oczywiście, taka ankieta nie jest wystarczającym statystycznym potwierdzeniem skuteczności naszego programu. Ale dla nas jest to znak, że nasze przekonanie może być prawdziwe: dzieci znajdują się w bezpośredniej bliskości do swych biologicznych i psychicznych zasobów i przez ostrożne prowadzenie i wsparcie mogą nauczyć się korzystania z nich w sposób świadomy. A kiedy raz się tego nauczą, są w stanie zawsze przypomnieć sobie, jak odnajduje się drogę do własnej pełni.

JESPER JUUL

Duński pedagog i psycholog rodzinny, jeden z liderów współczesnej rewolucji w podejściu do dzieci. Propaguje idee szacunku i współdziałania we wzajemnych relacjach z dzieckiem oraz dojrzałe przywództwo dorosłych. W 2004 r. założył międzynarodową organizację Familylab, która w 15 krajach świata rozwija jego idee i wartości wychowawcze. Autor wielu książek na temat wychowania i życia rodzinne

Facebook Comments
Załaduj więcej podobnych artykułów
Załaduj więcej Redaktor
Załaduj więcej Zdrowie i Uroda
Możliwość dodawania komentarzy nie jest dostępna.

Sprawdź też

Przewodnik po rodzajach sprzętu budowlanego dostępnego do wypożyczenia: od koparek po rusztowania.

W nowoczesnym świecie budownictwa, dysponowanie odpowiednim sprzętem jest kluczowe dla suk…